Postępowanie gospodarcze nie jest nowością w kodeksie postępowania cywilnego. Przepisy regulujące postępowanie w sprawach gospodarczych (w nieco odmienny sposób niż „zwykłe” sprawy cywilne były w kodeksie już wcześniej. Później ustawodawca zrezygnował takiego odrębnego postępowania, a następnie takie postępowanie – skutkiem nowelizacji, która weszła w życie w listopadzie ubiegłego roku – postępowanie w sprawach gospodarczych ponownie pojawiło się w kodeksie.
Przepis kodeksu postępowania cywilnego stanowi wprost, jakie sprawy uznawane są za sprawy gospodarcze:
Wiem, wyliczanki są raczej nudne, ale tak właśnie skonstruowany został ten przepis.
Tak więc zgodnie z treścią przepisu:
Sprawami gospodarczymi są sprawy:
- 1) ze stosunków cywilnych między przedsiębiorcami w zakresie prowadzonej przez nich działalności gospodarczej;
- 2) określone w pkt 1, choćby którakolwiek ze stron zaprzestała prowadzenia działalności gospodarczej;
- 3) ze stosunku spółki oraz dotyczące roszczeń, o których mowa w art. 291-300 i art. 479-490 ustawy spółek handlowych
- 4) przeciwko przedsiębiorcom o zaniechanie naruszania środowiska i przywrócenie do stanu poprzedniego lub o naprawienie szkody z tym związanej oraz o zakazanie albo ograniczenie działalności zagrażającej środowisku;
- 5) z umów o roboty budowlane oraz ze związanych z procesem budowlanym umów służących wykonaniu robót budowlanych;
- 6) z umów leasingu;
- 7) przeciwko osobom odpowiadającym za dług przedsiębiorcy, także posiłkowo lub solidarnie, z mocy prawa lub czynności prawnej;
- 8) między organami przedsiębiorstwa państwowego;
- 9) między przedsiębiorstwem państwowym lub jego organami a jego organem założycielskim lub organem sprawującym nadzór;
- 10) z zakresu prawa upadłościowego i restrukturyzacyjnego;
- 11) o nadanie klauzuli wykonalności tytułowi egzekucyjnemu, którym jest orzeczenie sądu gospodarczego prawomocne lub podlegające natychmiastowemu wykonaniu albo ugoda zawarta przed tym sądem;
- 12) o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego opartego na prawomocnym lub podlegającym natychmiastowemu wykonaniu orzeczeniu sądu gospodarczego albo ugodzie zawartej przed tym sądem.
Całkiem tego sporo, prawda?
Z treści przepisu wynika też, które sprawy nie są uznawane za sprawy gospodarcze:
Nie są sprawami gospodarczymi sprawy o:
- Podział majątku wspólnego wspólników spółki cywilnej po jej ustaniu;
- Wierzytelność nabytą od osoby niebędącej przedsiębiorcą, chyba że wierzytelność ta powstała ze stosunku prawnego w zakresie działalności gospodarczej prowadzonej przez wszystkie jego strony.
Może zapytasz, czy to w ogóle istotne, że dana sprawa będzie traktowana jako sprawa gospodarcza? W końcu sprawa w sądzie, to sprawa w sądzie.
Otóż niezupełnie.
W przypadku spraw gospodarczych (spraw między „profesjonalnymi” przedsiębiorcami) reguły postępowania dowodowego pozostają znacznie bardziej surowe i rygorystyczne niż w przypadku zwykłego postępowania, takiego którego stronami są osoby fizyczne.
Opowiem o tym dokładnie w jednym z kolejnych wpisów.
W przypadku spraw gospodarczych więcej jest też wymogów formalnych, których niedopełnienie może mieć daleko idące skutki.
Wiem, pytań może być tu wiele.
Możesz np. zapytać czy jest w ogóle możliwe, aby – w przypadku „drobnego” przedsiębiorcy (osoby fizycznej prowadzącej swoją działalność sprawa nie została jednak uznana za sprawę gospodarczą?
Cóż, zasadę „uznawania” spraw za sprawy gospodarcze już znasz, ale wiadomo jak to jest w prawie – jak jest zasada, to pewnie jest też i wyjątek.
I znowu – zgodnie z treścią przepisu:
Na wniosek strony, która nie jest przedsiębiorcą lub jest przedsiębiorcą będącym osobą fizyczną, sąd rozpoznaje sprawę z pominięciem przepisów niniejszego działu.
Wniosek, o którym mowa w § 1, strona może złożyć w terminie tygodnia od dnia doręczenia jej na piśmie pouczeń, a jeżeli doręczenie pouczeń nie było wymagane – w pozwie albo pierwszym piśmie procesowym pozwanego.
Jest jednak pewna „zaleta” spraw gospodarczych; coś o czym powinieneś wiedzieć przed podjęciem takiej decyzji. I o tym opowiem w jednym z kolejnych wpisów.
